ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတိုက်ဖျက်ရေး (Anti-money Laundering - AML)/ (Combating the Financing of Terrorism - CFT) နှင့် စပ်လျဉ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ဆောင်ရွက်နေသည့် အခြေအနေများ
နိဒါန်း
၁။ ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတို့မှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတော်၏ အုပ်ချုပ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးကဏ္ဍများတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ရန်၊ ငွေရေးကြေးရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန်၊ ဆင့်ပွား ပေါ်ပေါက်နိုင်သည့် ပြစ်မှုများကို ကာကွယ်ဟန့်တားရန်နှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှု ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတို့ကို ထိရောက်စွာ ဖော်ထုတ်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်၍ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်က ငွေရေးကြေးရေးအဖွဲ့အစည်းများအား ကြီးကြပ်စစ်ဆေးလျှက်ရှိပါသည်။
၂။ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊မတ်လ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ပြဌာန်းခဲ့သည့် ငွေကြေး ခဝါချမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေနှင့်အညီ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်သည် ညွှန်ကြားချက်များ၊ အမှာစာများထုတ်ပြန်၍ ဘဏ်များအား ကြီးကြပ်စစ်ဆေးခြင်းကို ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။
၃။ ငွေကြေးခဝါချမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေနှင့် အကျုံးဝင်သည့် ငွေကြေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို စုံစမ်းထောက်လှမ်းရန် ငွေကြေးဆိုင်ရာစုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ (Financial Intelligence Unit-FIU) ကို ဖွဲ့စည်းပြီးဖြစ်ပါသည်။ ငွေကြေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို စုံစမ်းအရေးယူနိုင်ရေး အတွက် သတ်မှတ်ထားသည့် ငွေကြေးပမာဏထက်ကျော်လွန်သည့် ငွေကြေး သွင်း/ထုတ်ခြင်း သို့မဟုတ် လွှဲပြောင်းခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ချက်များကို ဘဏ်များက FIU သို့ သတ်မှတ်သတင်းပို့ပုံစံကို အသုံးပြု၍ တိုက်ရိုက်သတင်းပေးပို့လျှက်ရှိပါသည်။
၄။ ထို့အပြင် ဘဏ်များသည် ငွေကြေးပမာဏ မည်မျှပင်ဖြစ်စေကာမူ ငွေကြေးခဝါချမှု (သို့မဟုတ်) အကြမ်းဖက်မှုငွေကြေးထောက်ပံ့မှုနှင့် ဆက်နွယ်ပတ်သက်သည်ဟု သံသယဖြစ် ဖွယ်ရာ အကြောင်းရှိလျှင် FIU သို့ သတ်မှတ်သည့် သတင်းပို့ပုံစံ (Cash Transaction Report- CTR နှင့် Suspicious Transaction Report- STR စသည်) များအသုံးပြု၍ ဆောလျင်စွာ တိုက်ရိုက်သတင်းပေးပို့လျှက်ရှိပါသည်။FIU သည် ဘဏ်များထံမှ သတင်းပေးပို့ချက်များကို
လက်ခံရရှိပြီးနောက် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသုံးသပ်ခြင်း (Analysis) ပြုလုပ်၍ အရေးယူဆောင်ရွက် သင့်သော ကိစ္စရပ်တစ်ခုခြင်းကို ဗဟိုဘဏ်သို့ဖြစ်စေ၊ အခြားသက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ အစည်းများသို့ဖြစ်စေ အသိပေး အကြောင်းကြားမှုပြုလုပ်ပါသည်။
၅။ ဘဏ်များတွင် ငွေကြေးခဝါချမှုများ လျော့နည်းကျဆင်းရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်သည် FIUနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသကဲ့သို့၊ ငွေကြေးခဝါချမှုများနှင့် အကြမ်း ဖက်မှုကိုငွေကြေးထောက်ပံ့မှုတိုက်ဖျက်ရေး (AML/CFT) ဆိုင်ရာကြီးကြပ်စစ်ဆေးမှုများကို နည်းလမ်း (၂) သွယ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်-
(က) Off-site Monitoring (စောင့်ကြည့် ကြီးကြပ်စစ်ဆေးခြင်း)
(ခ) On-site Examination (ကွင်းဆင်း ကြီးကြပ်စစ်ဆေးခြင်း)